تدوین طرح نظام بومی خوردگی و پیاده‌سازی آن در شرکت گاز

به گزارش شانا به نقل از پژوهشگاه صنعت نفت، سید شمس‌الدین عابدی، مسئول پروژه گروه پژوهش خوردگی فلزات و مصالح صنعتی، پدیده خوردگی را یکی از عوامل مخرب در صنعت دانست و گفت: هم‌اکنون پدیده خوردگی در ایران عمدتاً به‌صورت سنتی و غیر سیستمی کنترل می‌شود و اقدام‌های اساسی و سیستمی برای کنترل و مدیریت آن صورت نگرفته است و این موضوع هرساله هزینه‌های هنگفتی به واحدهای عملیاتی تحمیل می‌کند.

وی با بیان اینکه مدیریت بهینه خوردگی می‌تواند تا ۳۵ درصد سبب کاهش هزینه خسارات ناشی از خوردگی شود، تصریح کرد: هدف اصلی از پیاده‌سازی نظام مدیریت خوردگی، سامان‌دهی سیستمی فرآیندهای مرتبط با مهندسی خوردگی است، به‌گونه‌ای که در بلندمدت با بهبود مستمر شرایط، همچنین افزایش ایمنی در تأسیسات و تجهیزات، هزینه‌های مستقیم ناشی از خوردگی بهینه شود و هزینه‌های غیرمستقیم ناشی از آن کاهش یابد.

مسئول پروژه گروه پژوهش خوردگی فلزات و مصالح صنعتی، در این زمینه افزود: با وجود فعالیت‌های قابل‌توجهی که در زمینه مهندسی خوردگی انجام می‌شود، متأسفانه همچنان تخریب‌های پیش‌بینی‌نشده ناشی از خوردگی در این صنایع رخ می‌دهد که اغلب خسارت‌ها و هزینه‌های بسیاری را به همراه دارند.

به گفته عابدی، اجرای منظم برنامه‌های کنترل خوردگی، پایش‌ عملکرد و اصلاح برنامه‌ها و فرآیندها، چرخه‌ای است که باید تا پایان عمر تأسیسات ادامه داشته باشد، چراکه با شناسایی نقاط ضعف و اقدام برای اصلاح آنها به‌صورت مستمر، وضعیت کنترل خوردگی بهبود می‌یابد.

وی بیان کرد: بر اساس سند راهبردی مدیریت خوردگی که در خردادماه ۹۳ از سوی وزیر نفت ابلاغ شده است، چهار شرکت اصلی نفت، گاز، پالایش و پخش و پتروشیمی موظف به اجرای این سند راهبردی شده‌اند که در این مسیر، از همان ابتدا شرکت ملی گاز ایران به‌منظور اجرایی شدن این سند پیشرو بوده است.

مسئول پروژه گروه پژوهش خوردگی فلزات و مصالح صنعتی به سابقه دیرینه پژوهشگاه صنعت نفت در زمینه خوردگی اشاره کرد و افزود: از آنجا که پژوهشگاه در حوزه جلوگیری و کنترل پدیده مخرب خوردگی در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی سابقه درخشانی دارد و با توجه به آنکه این مجموعه در انجام پروژه‌ها و طرح‌های متعدد با هدف ارائه راهکارهای صنعتی در زمینه علت خوردگی و نحوه جلوگیری و کنترل آن و طراحی روش‌های پایش خوردگی در مناطق عملیاتی اقدام‌های خوبی را انجام داده است، مقرر شد پژوهشگاه صنعت نفت رسالت تدوین یک نظام بومی برای بخش‌های مختلف شرکت ملی گاز ایران و پیاده‌سازی آن در مراکز پایلوتی، شامل دو پروژه پایلوت در بخش مهندسی و توسعه گاز، پالایشگاه گاز بیدبلند و پالایشگاه دوم مجتمع گاز پارس جنوبی در بخش پالایش گاز، منطقه ۸ عملیات انتقال گاز در بخش انتقال گاز و نواحی منتخب از شرکت گاز استان تهران در بخش گازرسانی و توزیع را به‌عهده گیرد.

تدوین و پیاده‌سازی نظام بومی مدیریت خوردگی در فاز اول و دوم

عابدی با تأکید بر آن‌که این پروژه از سه فاز تشکیل شده است، تصریح کرد: تدوین نظام بومی مدیریت خوردگی مرحله نخست این پروژه است که در این زمینه، ارزیابی وضع موجود و ارائه نقشه راه استقرار نظام مدیریت خوردگی برای هر یک از پایلوت‌ها در دستور کار قرار گرفت.

وی افزود: به‌منظور تدوین نظام بومی مدیریت خوردگی، مدل‌های موجود در دنیا بررسی و سرانجام الگوی بومی با توجه به اقتضائات پایلوت‌ها تدوین شد و پس از مشخص‌ شدن وضعیت پایلوت‌ها در هر یک از شاخص‌های مدیریت خوردگی و تعیین الزام‌ها اجرایی مرتبط با آن، فعالیت‌های مورد نیاز هر پایلوت آغاز شد.

مسئول پروژه گروه پژوهش خوردگی فلزات و مصالح صنعتی، پیاده‌سازی نظام بومی مدیریت خوردگی را جزو فاز دوم این پروژه دانست و اظهار کرد: در این فاز، خط‌مشی و راهبرد کلان مدیریت خوردگی در هریک از پایلوت‌ها تدوین شد، همچنین با انجام آنالیز ریسک ناشی از خوردگی، تجهیزات با ریسک بالا مشخص شدند، سرانجام برنامه راهبردی در قالب ماتریس کنترل خوردگی و برنامه‌های تاکتیکی در قالب ماتریس نقش‌ها و مسئولیت‌ها، دستورالعمل‌ها، فرم‎ها و چک‌لیست‌ها و شاخص‌های کلیدی عملکرد تدوین و ارائه شدند.

عابدی ادامه داد: در فاز دوم این پروژه، مجموعه اسناد تدوین‌شده به‌صورت سندی کامل برای اجرای مدیریت خوردگی با عنوان «شناسنامه مدیریت خوردگی» مختص هر یک از پایلوت‌ها تدوین و ارائه شد. از سوی دیگر برای استقرار نظام بومی مدیریت خوردگی در مراکز غیر پایلوتی نیز سند دیگری با عنوان «روش اجرایی استقرار نظام مدیریت خوردگی» تدوین شد.

توسعه نرم‌افزار، آموزش و تجمیع دانش از برنامه‌های فاز سوم

به گفته مسئول این پروژه در فاز سوم و پایانی، پایش نظام مدیریت خوردگی پیاده‌سازی شده در پایلوت‌ها، آموزش مدیران و کارشناسان مراکز غیر پایلوتی، توسعه نرم‌افزار داشبورد مدیریت خوردگی در دستور کار قرار گرفت.

مسئول پروژه گروه پژوهش خوردگی فلزات و مصالح صنعتی به دستاوردهای این طرح ملی اشاره کرد و گفت: ارزیابی وضع موجود و مقایسه آن با شرکت‌های بین‌المللی، ارائه نقشه راه برای رسیدن به وضعیت مطلوب، برآورد هزینه‌های ناشی از خوردگی، آنالیز ریسک خوردگی تجهیزات، تدوین دستورعمل‌های اجرایی برای سازمان‌دهی و اجرای فعالیت‌های نظام بومی مدیریت خوردگی، تدوین شاخص‌های کلیدی عملکرد برای پایش نظام بومی مدیریت خوردگی از جمله دستاوردهای این پروژه ملی به شمار می‌آید.

به گفته عابدی با اجرای این طرح، شرکت ملی گاز ایران قادر است با استقرار نظام بومی مدیریت خوردگی در شرکت‌های تابع، به‌صورت مؤثرتری پدیده مخرب خوردگی را در تأسیسات خود مدیریت و کنترل کند و افزون بر تولید، توزیع و صادرات پایدار گاز، از سرمایه‌های ملی کشور در این بخش به‌خوبی محافظت کند.